هادی حق شناس در گفتگو با خبرنگار ایبِنا با اشاره به اینکه میلیاردها دلار ارز متعلق به ایران در کشورهایی نظیر عراق و کره جنوبی به ناحق بلوکه شده است اظهار داشت: همه این کشورها با ایران رابطه دوستی و پیوندهای فرهنگی و دینی و حتی روابط دیرینه تجاری دارند و طبیعتا به دنبال این نیستند که پول ایران را ندهند، اما در این مسیر مانع اصلی در برابر بازگشت منابع ارزی به کشورمان، بحث تحریم های خصمانه دولت آمریکا بر علیه ملت ایران است.
این کارشناس اقتصادی افزود: بالاخره عوارض تحریم ها فقط این نیست که آمریکایی ها فشار حداکثری آوردند که نفت ایران در دنیا به فروش نرسد. بلکه فشار حداکثری این هست که نفع و پولی هم به ایران نرسد. حتی ما که حقمان بوده از اعتبارات صندوق بین المللی پول یا بانک جهانی استفاده کنیم، آنجا هم مانع شدند. بنابراین اگر این اصل را بپذیریم که آمریکایی ها فشار حداکثری آوردند که نه کالایی از ایران خارج بشود و نه کالایی وارد بشود، به خصوص منابع مالی، آن وقت پذیرش این نکته که چرا پول های ما در خارج از کشور باقی مانده به راحتی می توان تفسیر آن را متوجه شد.
وی در پاسخ به اینکه چه باید اتفاق بیفتد گفت: خب یک موضوع در این رابطه بحث های حقوقی است. همین اروپایی ها علی رغم اینکه خروج آمریکایی ها از برجام را قبول ندارند، ولی عملا هیچ گامی نتوانستند بردارند، حتی اخیرا آخرین خودروساز اروپایی هم از ایران خارج شد.
این موضوع فراتر از این است که چرا یک کشوری پول ما را نمی دهد و آن هم آمریکایی ها هستند و در آن تردیدی وجود ندارد؛ خروج آنها از برجام ، هزینه های سنگینی به شکل مستقیم و غیرمستقیم بر اقتصاد ایران تحمیل کرد.
چه باید کرد؟
این کارشناس اقتصادی پاسخ داد: به نظر من راهکار این است که طرف های ۵+۱ درگیر اجرای برجام بشوند؛ به بیان دیگر یکی از ادله هایی است که امروز مطرح می شود و باید از فرصت رفتن ترامپ ملعون استفاده کرد و آمدن بایدن یک فرصتی است برای برگشت آمریکا به برجام. اینکه ۱۵۰ نماینده مجلس آمریکا به بایدن توصیه می کنند که به برجام برگدد و اینکه خود اروپایی ها هم همین نکته را بیان می کنند، اینکه خود ما به دنبال اجرای برجام هستیم، باید از این فرصت تاریخی که اول بهمن ماه شروع می شود، استفاده کرد.
وی با اشاره به گرانی کالاها در سبد خانوار اظهار داشت: در اقتصاد بسیاری از کالاها را داریم که با نوسان قیمت همراه است و اتفاقا آن کالاهایی دچار مشکل شدند که در واقع روابط پولی مان به حداقل رسید. ال سی نتوانستیم باز کنیم، یعنی در واقع تحریم ها بر روی روابط تجاری و خارجی ما اثرگذار بود
اما یک واقعیت را باید پذیرفت که بنیه اقتصاد ایران قوی بود که فروپاشی اتفاق نیفتاد. حالا سوال این است که بنیه قوی اقتصاد ایران را چه کسانی تا به امروز حفظ کرده اند؛ تک تک کارگزاران نظام از همه جناح ها، کارگزاران نظام سه سال در شدیدترین تحریم ها ماندند، ما در زمان جنگ محدودیت فروش نفت نداشتیم، محدودیت های مالی هم نداشتیم، ولی امروز هم محدودیت مالی داریم، هم محدودیت فروش نفت داریم. بنیه اقتصاد به درستی اداره شده، البته این جمله من به این معنی نیست که ما نقطه ضعف نداریم و همه کارهایمان بدون عیب و نقص است، قطعا نقطه ضعف هست، قطعا عیب و ایراد هست، تردیدی در این قضیه وجود ندارد.
اما حکم کلی این است که ما به خاطر خروج آمریکا از برجام دچار مشکل شدیم، هم در صادرات و هم در واردات کالا و هم در نقل و انتقالات پولی. هر چند تدبیر همه این بوده که فروپاشی اتفاق نیفتاده است که در این قضیه هم دولت موفق عمل کرده و البته، دولت منکر گرانی های چند صد درصدی برخی از کالاها هم نمی تواند باشد.
FATF را باید پذیرفت
حق شناس اظهار داشت: وقتی همین کشورهای دوست ما و اطراف و همین کشورهایی که در ۵+۱ هستند، می گویند تا به FATF ملحق نشوید، مشکل تجارت با شما داریم، خب این را باید پذیرفت. این حرف ها را که دشمنان ما نمی زنند. در مورد اسرائیل و عربستان و آمریکا که یک لحظه از دشمنی خودشان کوتاه نمی آیند که صحبت نمی کنیم، نکته مهم تر اینکه چرا اسرائیل از ملحق نشدن ایران به FATF خوشحال است. چرا آمریکایی ها خوشحالند؟
باید به این نکته مهم توجه داشت که اگر آمریکا، اسرائیل و عربستان بشنوند که امروز ایران به FATF برگشته است، خوشحال می شوند یا ناراحت، آن وقت راهبرد درستی را می توان انتخاب کرد. به نظرم من برگشت ایران به FATF حتما این خودتحریمی ما را بر می دارد.
